Is de covid-context relevant?

Allerlei mensen werken zich op dit moment een slag in rondte om het online festival Binnenpret (26 februari, 20.00u, voor 6000 leerlingen in Rivierenland) te realiseren. Zelf ben ik hier ook bij betrokken, omdat ik in Rivierenland scholen en bedrijven ondersteun bij het ontmoeten van elkaar. (Regionale) bedrijven willen graag echte kennismaking met leerlingen, leerlingen zijn nieuwsgierig naar waar hun toekomst ligt, en dit te structureren en faciliteren, dat is het doel van Hub Rivierenland. Ik ben als projectleider en aanjager bezig met dit initiatief. Vanaf het ontwikkelen van het idee tot financiering, het neerzetten van de business case, etc.

Bij het festival Binnenpret krijgt de Hub de aandacht bij de ‘DENK’-stream (20.47u planmatig :-). Top dat we kunnen laten zien over wat de Hub te bieden heeft. Dus zetten we het HUBKwartier in de kijker (onze tijdelijke locatie in Culemborg, in een brasserie die nu geen horeca kan bieden, met een eigenaresse Tessa Volkers, die super graag werkt met jongeren). Bij het HUBKwartier kunnen jongeren die zich aanmelden eind maart/begin april een demo op laten nemen. Studio HUBKwartier wordt dit. Als je iets hebt dat een strakke video opname vraagt (zang/rap/poetry/cabaret etc.) dan kun je je timeslot ‘claimen’. Mel Struijk, afgestudeerde van ROC Rivor, maakt de video. Verder zijn verschillende stagiairs, zoals Romy Montfrooij met ons aan de slag via het HUBKwartier, om Hub Rivierenland te helpen met het ontwikkelen van activiteiten die we richting de zomer hopen aan te bieden.

Henriett Somlai (die haar ontmoetingsplek Vollin in Culemborg heeft moeten sluiten, en die een super oog heeft voor ‘Hoe maak je waarde zichtbaar) ontwikkelt met student Matthijs van der Pol en mij de VIP-Experience: 13 bedrijven bieden aan dat een leerling (+ buddy) ergens in de komende weken een VIP-Experience bij hen kan ervaren. Binnen één week hebben 13 bedrijven hier ‘Ja‘ op gezegd (Hema Culemborg, Cooperatie van Makers, Zorgcentra De Betuwe, BAM Infra Verkeerstechniek, Olmia Robotics, De Vree en Sliepen, Pfeiffer, Visscher PGH, Defenture, Lekkers aan de Lek, Multidesk/Buighout Van Drenth, SLR Theater en presentatietechniek en Bouwbedrijf Van Dillen). Bij Multidesk/Van Drenth veroorzaakt het zelfs met studenten Ricardo Perotti en Stefan realiseren van een eigen video, die we ook de wereld in gaan sturen.

Het laat me nadenken.. Ik heb vakantie (eh… Ja, het lukt nog niet helemaal ;-)))), dat is ook een goede tijd om te reflecteren.. Wat maakt dat we bovenstaande in de huidige situatie ‘gewoon aan het realiseren zijn’? Wat maakt dat we dit DOEN, in plaats van het gesprek voeren over wat allemaal niet kan op dit moment?

Vanuit designer principes is ‘alles een gegeven’. Als je geen stroom hebt, maak je een oplossing waarbij geen stroom nodig is. Vanuit mijn defensie-achtergrond is ook alles een gegeven. Altijd heb je minder dan dat je wilt, en binnen die condities handel je. En ik heb de indruk dat de mensen waar ik nu mee werk aan deze mooie initiatieven, ook op die manier denken, kijken en doen.

‘Dit is het uitgangspunt, wat kan ik hiermee, en wat LEER ik hiervan?’. En dan kan er ook van alles wél, binnen de context van alles dat niet kan… De activiteit waarbij ik geen idee heb hoe ver we gaan komen, is de Battle of the Boats. Bedrijven die met 10 leerlingenteams samenwerken om een boot te ontwerpen, bouwen, en er mee te gaan varen. Het is continu start-stop dit jaar, en of ze uiteindelijk zullen varen, geen idee… Maar we leren wel van deze eerste editie, en dat nemen we mee naar volgend jaar.

Tegelijkertijd is de context wel relevant, want we voelen allemaal ontzettende urgentie. Om jonge mensen te inspireren, met hen aan de slag te zijn, juist nu.. Hierbij kijken we naar ‘wat te fixen valt’, binnen de condities, en gaan we aan de slag. Ik geniet van de executiekracht van alle leerlingen, studenten, docenten, decanen, bedrijfseigenaren en medewerkers en mensen in het politiek-bestuurlijke veld die de initiatieven het voordeel van de twijfel geven. Binnen de beperkingen toch actie.

Wat denk jij hierover? Is de context relevant? Ik denk ja en nee… En ben ontzettend benieuwd naar hoe we verder gaan met alles wat we nu leren.. Hopelijk leren we verder… 

A fearless confidence in the human potential

https://blog-ted-com.cdn.ampproject.org/c/s/blog.ted.com/remembering-sir-ken-robinson/amp/

Net lees ik in een post van Vincent Luyendijk dat Sir Ken Robinson is overleden. Ik probeerde te bedenken wat in zijn TED-speeches me nu zozeer heeft geraakt. Hij spreekt geniaal. Daar geniet ik van als ik de speeches beluister, onder de tafel terecht kom van het lachen om zijn hilarische observaties en uitspraken, maar dat is niet waarom hij me raakte.

Ik las net het overlijdensbericht op TED. Daar stond ‘hij had een onverschrokken vertrouwen in het menselijke potentieel’. Ah. Die zin zocht ik. Ja. Dat is wat me raakt in zijn verhaal. ‘Do schools kill creativity?‘ uit 2006 is een ijzersterk verhaal over de dominante onderwijsstelsels, die gebaseerd zijn op de industriële revolutie, waarbij professor worden het hoogste goed is en het moeilijk is gebleken het frame van die industriële revolutie (die we toch al een tijd voorbij zijn) te verlaten.

Zelf ben ik hartstikke dankbaar dat ik basisschool, middelbare school en universiteit heb kunnen doorlopen. Niet persé omdat het onderwijs het beste bij me paste, maar om de deuren die het heeft kunnen openen in mijn leven. Altijd zocht ik naar onderwijs waar meer eigen initiatief mogelijk leek (zoals bij de universiteit destijds het probleem gestuurd onderwijs), maar ook hierbij merkte ik altijd de beperkingen.

De onderwijsvormen die me het meeste lagen, heb ik misschien verrassenderwijs wel bij Defensie ontdekt. Deze organisatie is voor mij altijd een plek geweest waarbij ik het voordeel van de twijfel kreeg in heel diverse rollen (altijd voor het echie), en waarbij toch de veiligheid aanwezig was om me te helpen beter worden als ik fouten maakte. De manier waarop onderofficieren worden opgeleid heeft altijd veel indruk op me gemaakt – gericht op de echte situatie, met mensen met eigen ervaring, en altijd bewust van de grootste verantwoordelijkheden. Maar ook altijd diep menselijk.

Dat voelde ik ook in het verhaal van Sir Ken Robinson. Iedereen heeft een onvoorstelbaar potentieel. En bij iedereen is het zoeken wat de juiste manier is om dit potentieel te ontginnen. Iemand als Marieke Stolte werkt daar dagelijks aan met haar prachtige organisatie Linawijs, maar ook de super teammanagers zoals Arne van NispenStephan MostertRenske Mulder en Mandy Blokland bij ASVZ waar ik mee mag werken.

Maar… Ik realiseer me ook steeds beter hoe knap het is wat de mensen die nu het onderwijs verzorgen, proberen te realiseren. In Rivierenland werk ik met drie indrukwekkende scholen – KWC, O.R.S. Lek en Linge en ROC Rivor – aan het bieden van meer toekomstbeeld voor jonge mensen. Meer inspiratie. Meer zien wat mogelijk is. Voor jou als individu. Onderwijsvormen als Agora en het Praktijklab zijn hierbij zeer inspirerend en noodzakelijk.

De docenten die ik spreek zullen de eersten zijn om aan te geven dat het beter kan en beter moet, maar zijn ook de eersten die ik hun best zien doen voor hun leerlingen, en die ontzettend genieten als het lukt om iemand te helpen bij het ontdekken van haar of zijn potentieel. De mannen van Kansenmakers – Shafie Mohamed Arab en Idris Ahmed Yonis zijn hierbij ook een bron van inspiratie, net zoals Tom Aerts en Joris van der Heijden van VR In School.

Of het nu gaat om technische of sociale creativiteit – alle creativiteit is nodig voor de uitdagingen van de 21ste eeuw, en al het prachtige menselijke talent en potentieel is nodig voor de uitdagingen van de 21ste eeuw… Ik hoop dat we de boodschap van Sir Ken Robinson blijven horen. Met alle mensen die zich overal zo hard inzetten voor het meer ruimte geven van ons prachtige menselijke potentieel – of je nu de moed hebt dit voor jezelf meer ruimte te geven of dat je hier anderen mee helpt – geloof ik dat we op een betere plek terecht kunnen komen dan waar we nu zijn… Het vergt ‘slechts’ een idee, moed en volharding, want de noodzaak is er overduidelijk….. Dank Vincent Luyendijk voor je post, dank Sir Ken Robinson voor jouw boodschap voor de wereld…

“In principe is het zo dat eigenlijk alles één grote kermis is, alleen het weekendje is een beetje lang geworden”

Stel je voor dat je een gebouw ontwerpt. Normaal ga je naar een staalbedrijf om het dak en de constructie ook echt te bouwen. Alliander is met Thomas Rau (Turntoo) naar een achtbaanbouwer gegaan. Met de opdracht om “zo min mogelijk materiaal te gebruiken en zo veilig mogelijk te bouwen”. Dit heeft er toe geleid dat er 30% minder staal nodig is geweest om het prachtige gebouw in Duiven neer te zetten.

Lees verder
Het vertrekpunt anders definiëren en een andere partij dan standaard te bezoeken om een gebouw te realiseren, maakt het mogelijk dat het resultaat volledig verandert. Rau nodigt om uit om na te denken hoe we als gast op deze aarde alles remontabel kunnen maken, in plaats van “bedoeld om te blijven (en vervolgens afval te creëren)”. Vastgoed wordt losgoed.

Dit vergt een mentale lenigheid en een bereidheid tot branchevreemd denken. Onze wereld om ons heen te zien als een kermis, waarbij je ernaar streeft slim op én af te bouwen. Dit is een prachtig voorbeeld over de circulaire economie: ben je bereid je standaard vertrekpunt ter discussie te stellen, hoe oncomfortabel dat ook voelt?

7 december 2017 vindt in de Grote Foyer van het Parktheater in Eindhoven een bijzonder evenement over deze circulaire economie plaats. Een TEDx Salon. Met Sabine Oberhuber (Turntoo), Arjan Westerhoff (Schuberg Philis), Martje Fraaije (Rabobank) en Selma Seddik (Instock) als sprekers. Naast deze TEDx-sprekers vindt ook een workshop plaats – waarin je zelf de discussie aan kunt gaan over de circulaire economie, met Marcel Jacobs (Philips) en Bas Luiting (Let’s go Circular). Ook kun je studenten van de minor Circulaire Economie horen pitchen voor Philips, BEECCK, Gispen, SADC en Eneco. En tot slot wordt het boek 4’33” – Time for a Circular Economy gepresenteerd.

Ik ben ontzettend benieuwd hoe onze mentale lenigheid hierbij wordt uitgedaagd. Kunnen wij ook nieuwe vertrekpunten zien, hoe oncomfortabel ook, zodat heel nieuwe resultaten verschijnen? Resultaten die de tweedeling van economie vs. goede gast op deze aarde zijn opheffen?

En ik ben nu al ontzettend trots op de studenten minor Vaardig in Leiderschap. Zij organiseren deze activiteit. We weten niet wat er gaat gebeuren, maar: zoals Joris de Vries gister zei ‘Al raakt maar één iemand geïnspireerd voor de circulaire economie deze middag, wie weet waar dit toe gaat leiden!’. Let’s go for that!

‘Wat wil je de studenten meegeven over leiderschap?’

Oef… Fijne vraag presentator Julian Klop, en gosh levert dat serieuze gezichten op… Ik verzorg lessen over leiderschap voor de studenten van de minor ‘Vaardig in Leiderschap’ van Hogeschool Fontys en deze vraag is spot on..

Lees verder

Geef jij leiding? Hoe heb je dat geleerd? Hoe kun je dit leren? En valt dit te leren in de context van je studie? Ik ben super benieuwd naar je antwoord. Zelf zie ik leidinggeven, zeker als het gaat om écht leiderschap, iets dat je eigenlijk alleen kunt leren door het te doen. Vallen, opstaan en weer door.

Wel is het waanzinnig belangrijk iemand in de buurt te hebben die je kan helpen bij je groei. En ook werkt het erg goed andere leiders te bestuderen. Niet om een kloon van die persoon te worden, maar om je eigen bewustzijn over verschillende stijlen, verschillende situaties steeds verder te vergroten. Doen en observeren dus, als beste leeromgeving. Praten en lezen zijn veel minder effectief waar het gaat om goed te leren leidinggeven.

Dat woord ‘goed’ voeg ik niet voor niets toe. Teams draaiende houden is één, teams laten excelleren is van een andere orde. Altijd als ik mensen ontmoet die iets zeggen over leiderschap, luister ik hoever zij gaan om te kunnen excelleren. Hoe divers is het team, hoeveel ‘vreemde invloeden en inzichten’ zijn welkom om het team te versterken, zit iedereen in zijn hoofd of durft iemand te zoeken naar fysieke prikkels om je team nog sterker te maken?

Dit gezegd hebbende… Lekker dan; les geven over Leiderschap deed me heel snel in de reflex van ‘praten over leiderschap’ schieten. Ook als ik weet dat ‘doen’ en ‘observeren’ de leermethodes zijn waardoor je echt kunt groeien, toch vertelde ik netjes over wat komt kijken bij leiderschap, welke modellen bestaan, etc. etc.

Tot ik hier genoeg van had in het voorjaar van 2017. De tweede groep studenten – 30 in aantal – startte met de minor en ik stond te popelen om hen een echte, eigen leiderschapservaring te geven. In de heel verschillende rollen die ik eerder bij defensie heb ingevuld, heb ik daar veel over geleerd (wat geen enkele studie of boek me kon bieden), en nu wilde ik deze échte ervaring ook inbrengen bij de Hogeschool.

Wat nou als het zou lukken om een project neer te zetten waarin een aantal studenten de leiding konden krijgen, en een echt resultaat opgeleverd moest worden? Voor het echie dus? Das prachtig, maar tegelijkertijd moet het wel een veilige leeromgeving blijven, en hebben deze studenten ook nog heel andere verplichtingen. Voor studie en privé. Toch – ook als in het begin veel weerstand was tegen de tijdsclaim en ambitie van dit idee, meerdere studenten zeiden ‘dit is een prachtige kans, dit is echt resultaat neerzetten, dit wil ik doen!’..

Zo gezegd zo gedaan. 10 weken verder zijn zes teamleiders – Rik Hillen, Jesse Rooijakkers, Vincent Klep, Nicky Hoogkamer, Stefan Klaassens en Desley Cremers met hun teams in staat gebleken om 6 top sprekers te vinden, en deze op het podium te krijgen in het Klokgebouw in Eindhoven – met publiek, met comms, met alles wat erbij komt kijken om een goed sprekersevenement neer te zetten.

Eén van de bezoekers vroeg tijdens dit evenement en passant ‘Hoe komen jullie aan deze sprekers?!’ (zijn bewondering niet verbergend), en het antwoord was ‘dit hebben de 3e jaars studenten Vaardig in Leiderschap geregeld’. In 10 weken. Bam.

Nu de teams dit resultaat hebben neergezet, kan ik even reflecteren.

Met die fijne vraag van Julian Klop. ‘Wat wil je de studenten meegeven over Leiderschap?’…

1. Doen in plaats van denken en dromen, was mijn antwoord gister. Dit is mijn stokpaardje. Doen en observeren, in plaats van praten en lezen.

2. Geef de heel verschillende kwaliteiten die we allen hebben, zoveel mogelijk de ruimte(bedacht ik vandaag). Mensen met een belangrijke boodschap het podium bieden is misschien niet waar we meteen aan denken bij leiderschap (want ‘moet je daar dan niet zelf staan?!’), maar juist de ruimte geven aan alle kwaliteiten maakt dat je samen kunt excelleren.

3. Zet je omgeving in beweging, benader relaties en reik vervolgens veel verder dan je je ooit kon voorstellen (en dit heb ik zelf echt van deze minor-studenten geleerd).

Vele bedrijven en organisaties worstelen met het tempo van onze omgeving, met het tempo dat nodig is om ‘on top of things’ te blijven.

Hoe leerde jij leidinggeven, en hoe leer jij nu de jongere leidinggevende om zijn team te laten excelleren? Met het tempo dat nodig is, met alle afleiding die continu aanwezig is? Is er ruimte om te leren (incl. falen), ruimte voor échte multi-disciplinariteit en kun je verder reiken dan de grens van je organisatie? Ik ben benieuwd naar jouw leerweg? Met jouw inzichten en de grondige evaluatie met de studenten van dit project ‘Powerhouse Speeches’ ga ik graag naar ‘The Next Level’ van ‘Vaardig in Leiderschap’!