Net lees ik in een post van Vincent Luyendijk dat Sir Ken Robinson is overleden. Ik probeerde te bedenken wat in zijn TED-speeches me nu zozeer heeft geraakt. Hij spreekt geniaal. Daar geniet ik van als ik de speeches beluister, onder de tafel terecht kom van het lachen om zijn hilarische observaties en uitspraken, maar dat is niet waarom hij me raakte.
Ik las net het overlijdensbericht op TED. Daar stond ‘hij had een onverschrokken vertrouwen in het menselijke potentieel’. Ah. Die zin zocht ik. Ja. Dat is wat me raakt in zijn verhaal. ‘Do schools kill creativity?‘ uit 2006 is een ijzersterk verhaal over de dominante onderwijsstelsels, die gebaseerd zijn op de industriële revolutie, waarbij professor worden het hoogste goed is en het moeilijk is gebleken het frame van die industriële revolutie (die we toch al een tijd voorbij zijn) te verlaten.
Zelf ben ik hartstikke dankbaar dat ik basisschool, middelbare school en universiteit heb kunnen doorlopen. Niet persé omdat het onderwijs het beste bij me paste, maar om de deuren die het heeft kunnen openen in mijn leven. Altijd zocht ik naar onderwijs waar meer eigen initiatief mogelijk leek (zoals bij de universiteit destijds het probleem gestuurd onderwijs), maar ook hierbij merkte ik altijd de beperkingen.
De onderwijsvormen die me het meeste lagen, heb ik misschien verrassenderwijs wel bij Defensie ontdekt. Deze organisatie is voor mij altijd een plek geweest waarbij ik het voordeel van de twijfel kreeg in heel diverse rollen (altijd voor het echie), en waarbij toch de veiligheid aanwezig was om me te helpen beter worden als ik fouten maakte. De manier waarop onderofficieren worden opgeleid heeft altijd veel indruk op me gemaakt – gericht op de echte situatie, met mensen met eigen ervaring, en altijd bewust van de grootste verantwoordelijkheden. Maar ook altijd diep menselijk.
Dat voelde ik ook in het verhaal van Sir Ken Robinson. Iedereen heeft een onvoorstelbaar potentieel. En bij iedereen is het zoeken wat de juiste manier is om dit potentieel te ontginnen. Iemand als Marieke Stolte werkt daar dagelijks aan met haar prachtige organisatie Linawijs, maar ook de super teammanagers zoals Arne van Nispen, Stephan Mostert, Renske Mulder en Mandy Blokland bij ASVZ waar ik mee mag werken.
Maar… Ik realiseer me ook steeds beter hoe knap het is wat de mensen die nu het onderwijs verzorgen, proberen te realiseren. In Rivierenland werk ik met drie indrukwekkende scholen – KWC, O.R.S. Lek en Linge en ROC Rivor – aan het bieden van meer toekomstbeeld voor jonge mensen. Meer inspiratie. Meer zien wat mogelijk is. Voor jou als individu. Onderwijsvormen als Agora en het Praktijklab zijn hierbij zeer inspirerend en noodzakelijk.
De docenten die ik spreek zullen de eersten zijn om aan te geven dat het beter kan en beter moet, maar zijn ook de eersten die ik hun best zien doen voor hun leerlingen, en die ontzettend genieten als het lukt om iemand te helpen bij het ontdekken van haar of zijn potentieel. De mannen van Kansenmakers – Shafie Mohamed Arab en Idris Ahmed Yonis zijn hierbij ook een bron van inspiratie, net zoals Tom Aerts en Joris van der Heijden van VR In School.
Of het nu gaat om technische of sociale creativiteit – alle creativiteit is nodig voor de uitdagingen van de 21ste eeuw, en al het prachtige menselijke talent en potentieel is nodig voor de uitdagingen van de 21ste eeuw… Ik hoop dat we de boodschap van Sir Ken Robinson blijven horen. Met alle mensen die zich overal zo hard inzetten voor het meer ruimte geven van ons prachtige menselijke potentieel – of je nu de moed hebt dit voor jezelf meer ruimte te geven of dat je hier anderen mee helpt – geloof ik dat we op een betere plek terecht kunnen komen dan waar we nu zijn… Het vergt ‘slechts’ een idee, moed en volharding, want de noodzaak is er overduidelijk….. Dank Vincent Luyendijk voor je post, dank Sir Ken Robinson voor jouw boodschap voor de wereld…